Warsztaty na szlaku historii niezłomnych z Sądecczyzny

Na przełomie lutego i marca Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ przeprowadziło siedem spotkań w czterech różnych szkołach na terenie powiatu nowosądeckiego i miasta Nowy Sącz. Z racji bliskości terminu Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych tematem spotkań była historia rodzimej zbrojnej konspiracji antykomunistycznej.
Uczestnikami byli zarówno uczniowie szkół średnich, jak i ostatnie roczniki klas podstawowych. Mimo to, w ramach odwiedzin w placówkach, dotarliśmy nawet do najmłodszych, co spotkało się z wielkim entuzjazmem.

Ze względu na zróżnicowany wiek uczestników, każdy temat, omawiany okres czy szczegółowe zagadnienie były dopasowane do odpowiedniej grupy odbiorców. Wyjątkowością naszych spotkań było ukazywanie tła i postaci z terenu Małopolski i Sądecczyzny, tak aby młodzi słuchacze zrozumieli, że to nie odległa, lecz bliższa lokalna historia, stanowiąca część dziejów całego kraju.

Omawialiśmy regionalne postaci, takie jak Andrzej Szczypta ps. „Zenit”, Marian Mordarski ps. „Śmiga” czy przybyły na Sądecczyznę w 1946 r. kpt. Jan Dubaniowski ps. „Salwa”. Przedstawialiśmy genezę terminów opisujących zbrojne podziemie antykomunistyczne, ramy czasowe walki oraz charakterystyczne dla niego etapy. Nie zabrakło opisu życia codziennego konspiratorów. Lekcje wzbogacono replikami oraz oryginalnym wyposażeniem żołnierzy z okresu powstania antykomunistycznego.

Rozpoczęliśmy od Szkoły Podstawowej w Siennej – miejscowości, która w omawianym okresie była jedną z istotnych „terenówek” konspiracji Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowców, największej antykomunistycznej organizacji na Sądecczyźnie. Kolejnego dnia odwiedziliśmy Zespół Szkół Drzewno-Mechanicznych w Starym Sączu, gdzie skupiliśmy się na postaci Bronisława Bublika ps. „Żar” oraz poległych w Starym Sączu żołnierzach oddziału „Grot”. Tego samego dnia dotarliśmy do najmłodszych w Szkole Podstawowej nr 21 w Nowym Sączu.

W kolejnych dniach odwiedziliśmy Szkołę Podstawową w Starej Wsi, skąd udaliśmy się na akademię z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych do Nawojowej. Dla zgromadzonych przedstawicieli szkół z całej gminy przeprowadziliśmy Apel Pamięci wraz z oprawą. Dzień zakończyliśmy spotkaniem z najstarszymi klasami SP 21 im. Świętego Jana Pawła II w budynku szkoły, a następnie wizytą przy Krzyżu Sądeckich Żołnierzy Wyklętych na nowosądeckim cmentarzu.

Kolejne dni upłynęły na spotkaniach z młodzieżą w Starym Sączu. Podstawowym zadaniem po omówieniu tematu – niezależnie od grupy wiekowej – było zastanowienie się, jak upamiętniać bohaterów w przestrzeni publicznej. Uczestnicy wskazywali na pomniki, wiersze, szlaki historyczne czy filmy.

Nasza historia i jej bohaterowie zobowiązują nas do poświęcenia im uwagi oraz pracy nad sobą. Dziś młode pokolenia mają przed sobą szanse i błędy przodków. To od nich oraz ich przewodników zależy, czy przekaz minionych pokoleń zostanie zrozumiany i wykorzystany.